Διαπαιδαγωγηση

Παιδική γκρίνια: οδηγός χειρισμού για γονείς

Η γκρίνια των παιδιών μπορεί δημιουργήσει αποσυντονισμό και νευρικότητα σε όλη την οικογένεια. Όσο πιο μικρό είναι το παιδί, τόσο πιο δύσκολα μπορεί να διαχειριστεί την απογοήτευση του. Ακόμα και αν το παιδί σας έχει αποκτήσει γλωσσικές δεξιότητες για να επικοινωνεί, πολλές φορές θα έρθετε αντιμέτωποι με επεισόδια γκρίνιας. Κάποιες φορές τα επεισόδια αυτά έχουν μεγάλη διάρκεια, ανάλογα με την αιτία που τα πυροδοτεί. Κατά τη διάρκεια της γκρίνιας, τα παιδιά κλαίνε και μιλούν ταυτόχρονα, απαιτούν, εκφράζουν απογοήτευση και δείχνουν στεναχωρημένα. Η γκρίνια μπορεί να πυροδοτείται από πολλούς παράγοντες, όπως η ανάγκη να ικανοποιηθούν κάποιες συναισθηματικές και βιολογικές ανάγκες, η απαίτηση να αποκτήσει πρόσβαση σε προνόμια ή αντικείμενα, η ανάγκη να του δώσετε προσοχή. Φυσικά, κάποια παιδιά είναι πιο επιρρεπή στη γκρίνια λόγω ιδιοσυγκρασίας. Ακόμα και τα μεγαλύτερα παιδιά γκρινιάζουν, εκφράζοντας κυρίως απογοήτευση ή στρες. Βοηθήστε τα παιδιά σας να διαχειριστούν τη γκρίνια τους, ώστε να έχετε λιγότερα επεισόδια γκρίνιας και περισσότερη οικογενειακή ηρεμία.

Σε ποιες περιπτώσεις όμως είναι πιθανότερο να συμβαίνει η γκρίνια;

  1. Η ιδιοσυγκρασία ενός παιδιού, η ταχύτητα και η ένταση των συναισθημάτων είναι καταγεγραμμένη στο συμπεριφορικό DNA των παιδιών. Έτσι, κάποια παιδιά είναι πιο επιρρεπή και αντιδρούν εντονότερα σε απογοητευτικά γεγονότα. Σε αυτή την περίπτωση, μπορείτε να το βοηθήσετε να διαχειριστεί τα συναισθήματα του, ώστε να μην το αποσυντονίζουν.
  2. Το άγχος, η πείνα, η κούραση και η υπερδιέγερση. Ένα παιδί κουρασμένο ή πεινασμένο, ένα παιδί που μπορεί να αλλάζει παραστάσεις και πρόσωπα πολλές φορές τη μέρα, είναι ευκολότερο να γκρινιάζει και να μην ξέρει τι του φταίει. Φροντίστε λοιπόν για τις βασικές ανάγκες του παιδιού σας, ώστε να νιώθει ήρεμο και ικανοποιημένο.
  3. Η απαίτηση να ικανοποιηθεί κάποια επιθυμία του εδώ και τώρα. Πολλά παιδιά ξεκινούν τη γκρίνια ώστε να τους δοθεί κάποιο προνόμιο, κάποιο αντικείμενο που επιθυμούν ή απλά διεκδικούν την προσοχή του γονέα.
  4. Ο φόβος, ο θυμός, η ζήλια, η ντροπή μπορούν να κάνουν ένα παιδί να γκρινιάζει. Αυτά τα συναισθήματα αποδιοργανώνουν τα παιδιά και τα αναστατώνουν πολύ. Βοηθήστε τα παιδιά σας να τα διαχειριστούν, προσπαθήστε να μην τα στρεσάρετε με τη συμπεριφορά σας. Μιλήστε για τα συναισθήματα μαζί τους, ονομάστε τα και εξηγήστε γιατί προκλήθηκαν.

Να θυμάστε ότι πρέπει να είστε προνοητικοί ώστε να προλάβετε τη γκρίνια, αλλά ακόμα κι αν δεν είναι εφικτό:

  1. Μείνετε ήρεμοι. Μην υψώνετε τη φωνή σας. Μην αποσπάτε το παιδί σας. Να δέχεστε τα θετικά όσο και τα αρνητικά συναισθήματα ως κάτι φυσιολογικό.
  2. Ικανοποιήστε την πείνα, βάλτε το παιδί σας να κοιμηθεί αν υπάρχουν ενδείξεις κόπωσης. Βοηθήστε το να χαλαρώσει, γιατί είναι πιθανό η γκρίνια να πυροδοτήθηκε από κάποια βιολογική ανάγκη.
  3. Αν το παιδί σας θέλει να αποκτήσει κάτι με το ξέσπασμα, μην του το δώσετε. Εξηγήστε του τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να ζητήσει κάτι ή εξηγήστε του γιατί δεν μπορείτε να του το δώσετε.
  4. Αν απαιτεί την προσοχή σας, σκεφτείτε να διαθέτετε περισσότερο ποιοτικό χρόνο μαζί του. Μπορείτε να ασχολείστε μαζί του, παίζοντας, διασκεδάζοντας, διαβάζοντας του μια ιστορία. Για τα μεγαλύτερα παιδιά είναι πολύ σημαντικό να συνομιλείτε μαζί τους για τα θέματα που μπορεί να τα απασχολούν.
  5. Επιβραβεύστε το παιδί σας την επόμενη φορά που θα ζητήσει κάτι με σωστό τρόπο, χωρίς γκρίνια. Είναι σημαντικό να ενθαρρύνετε την επιθυμητή συμπεριφορά με κάθε τρόπο. Η επιβράβευση θα το βοηθήσει να λειτουργήσει καλύτερα στο μέλλον.
  6. Αποδεχτείτε ότι θα συμβαίνουν κάποιες φορές μέχρι το παιδί σας να αρχίσει να διαχειρίζεται τα συναισθήματα του. Επειδή δεν μπορείτε να έχετε άμεσο έλεγχο των συναισθημάτων του, το μόνο που μπορείτε να κάνετε είναι να φροντίσετε για την ασφάλεια του παιδιού σας καθώς και για τη συναισθηματική του καθοδήγηση.
  7. Αν το παιδί σας είναι σχολικής ηλικίας, η γκρίνια προέρχεται κυρίως από απογοήτευση , στρες ή συναισθήματα που δεν μπορεί να διαχειριστεί εύκολα. Συζητήστε με το παιδί σας για ποιο λόγο γκρινιάζει, ρωτήστε το χωρίς επικριτικό ύφος και βοηθήστε το να βρει μια λύση στο πρόβλημα του.
Βιβλιογραφία

Giesbrecht, G.F., Miller, M.R., & Muller, U. (2010). The anger-distress model of temper tantrums: Associations with emotional reactivity and emotional competence. Infant and Child Development, 19, 478-497.

Lauw, M.S.M., Havighurst, S.S., Wilson, K.R., Harley, A.E., & Northam, E.A. (2014). Improving parenting of toddlers’ emotions using an emotion coaching parenting program: A pilot study of Tuning in to Toddlers. Journal of Community Psychology, 42(2), 169-175.

Potegal, M., & Davidson, R.J. (2003). Temper tantrums in young children: 1. Behavioural composition. Journal of Developmental and Behavioural Pediatrics, 24, 140-148.