Μήπως το παιδί μου έχει καθυστερήσει να μιλήσει;
Η γλωσσική καθυστέρηση αφορά στα παιδιά που από τη μία αναπτύσσουν την ικανότητα της ομιλίας, από την άλλη το γλωσσικό τους επίπεδο δεν ανταποκρίνεται στην χρονολογική τους ηλικία. Τα παιδιά με γλωσσική καθυστέρηση, συνήθως μιλούν αργότερα από τον μέσο όρο των συνομηλίκων τους και εξελίσσουν τις γλωσσικές τους δεξιότητες με πιο αργό ρυθμό σε σχέση με άλλα παιδιά. Όταν η κατανόηση και η εκφραστική ικανότητα του παιδιού, δεν είναι ανάλογη της χρονολογικής του ηλικίας, όταν δηλαδή η γλωσική ανάπτυξη του παιδιού δε συμβαδίζει με τα αναπτυξιακά ορόσημα, είναι πολύ πιθανό το παιδί αυτό να παρουσιάσει καθυστέρηση λόγου και ομιλίας. Τα παιδιά με γλωσσική καθυστέρηση συνήθως μπερδεύουν τους ήχους σε μια λέξη, αδυνατούν να μιμηθούν συγκεκριμένους ήχους ή συνδυασμούς ήχων, παραλείπουν συλλαβές από τις λέξεις ή γράμματα και συχνά κάνουν λάθη στη σύνταξη ενώ πλήττεται ορισμένες φορές και η κατανόηση του λόγου.
Τα πιο συνηθισμένα αίτια της γλωσσικής καθυστέρησης αφορούν τόσο γενετικούς όσο και περιβαλλοντικούς παράγοντες.
- Αισθητηριακά προβλήματα (όρασης ή ακοής )
- Ανατομικά προβλήματα στόματος
- Δομικές και λειτουργικές ανωμαλίες του εγκεφάλου
- Αναπτυξιακές διαταραχές
- Ειδική γλωσσική διαταραχή
- Συναισθηματική ανωριμότητα
- Ειδικές συναισθηματικές διαταραχές
- Περιβάλλον φτωχών γλωσσικών ερεθισμάτων
- Περιβάλλον διγλωσσίας
Η γλωσσική καθυστέρηση αξιολογείται μετά τα 2-3 έτη, όμως πρώιμες ενδείξεις είναι εμφανείς από πολύ μικρή ηλικία.
- Σε ηλικία 2-3 μηνών δεν ανταποκρίνεται στους ήχους
- Σε ηλικία 6-9 μηνών δεν μιμείται ήχους της ομιλίας των ενηλίκων
- Μέχρι τους 12 μήνες απουσία βαβίσματος
- Σε ηλικία 12-18 μηνών επικοινωνεί μόνο με χειρονομίες
- Μετά τον 18ο μήνα δεν έχει πει τις πρώτες λέξεις
- Στα 2 έτη δεν σχηματίζει προτάσεις 2 ή 3 λέξεων
- Στα δύο έτη δεν κατανοεί μεγάλο αριθμό λέξεων και απλών εντολών
- Μετά τα 3 έτη η ομιλία του είναι ακατάληπτη
- Μετά τα 3 έτη εκφράζεται με προτάσεις 2-3 λέξεων και κάνει πολλές παραλείψεις
- Στις ηλικίες 2-3 δεν κάνει ερωτήσεις όπως «τι είναι αυτό» και «γιατί»
Αν έχετε παρατηρήσει κάποια από τις παραπάνω ενδείξεις στο παιδί σας, καλό θα είναι να απευθυνθείτε στον παιδίατρο και στον λογοθεραπευτή, έτσι ώστε να αναπτυχθούν οι επικοινωνιακές δεξιότητες του παιδιού σας με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, για να μην αντιμετωπίσει προβλήματα στη μετέπειτα σχολική περίοδο.
Βιβλιογραφία
Bishop, D.V.M., Snowling, M.J., Thompson, P.A., & Greenhalgh, T. (2016). CATALISE: A multinational and multidisciplinary Delphi consensus study. Identifying language impairments in children. PLoS One, 11(7), e0158753.
Bishop, D.V.M., Snowling, M.J., Thompson, P.A., Greenhalgh, T., & CATALISE-2 consortium (2017). Phase 2 of CATALISE: A multinational and multidisciplinary Delphi consensus study of problems with language development: Terminology. The Journal of Child Psychology and Psychiatry, 58, 1068-1080.
Law, J., Boyle, J., Harris, F., Harkness, A., & Nye, C. (2000). Prevalence and natural history of primary speech and language delay: Findings from a systematic review of the literature. International Journal of Language and Communication Disorders, 35(2), 165-188.
Nelson, H.D., Nygren, P., Walker, M., & Panoscha, R. (2006). Screening for speech and language delay in preschool children: Systematic evidence review for the US Preventive Services Task Force. Pediatrics, 117, 298-319.
Reilly, S., McKean, C., Morgan, A., & Wake, M. (2015). Identifying and managing common childhood language and speech impairments. BMJ, 350, h2318.
Reilly, S., Tomblin, B., Law, J., McKean, C., Mensah, F.K., Morgan, A., Goldfeld, S., Nicholson, J.M., & Wake, M. (2014). Specific language impairment: A convenient label for whom? International Journal Language Communication Disorders, 49(4), 416-451.
