Μαμά δεν είμαι τεμπέλης ούτε αδιάφορος! Μήπως το παιδί σας εμφανίζει συμπτώματα Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας;

Η διαταραχή ελλειμματικής προσοχής και υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ), γνωστή παγκοσμίως  ως Attention Deficit Hyperactivity Disorder (AD/HD), είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή που εμφανίζεται στην παιδική ηλικία και συνεχίζεται την ενήλικη ζωή. Χαρακτηρίζεται από ελλείψεις στην αναστολή της συμπεριφοράς, στην αντίσταση σε ερεθίσματα και στη ρύθμιση της δραστηριότητας στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος. Έτσι, τα παιδιά με ΔΕΠΥ λειτουργούν αυθόρμητα και παρορμητικά, είναι απρόσεκτα και μπορεί να παρουσιάζουν στοιχεία υπερκινητικότητας. Παρακάτω θα δούμε ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα παιδιού με ΔΕΠΥ.

    Ο Γιώργος είναι ένα παιδί 6 ετών που φοιτά στην πρώτη δημοτικού και εμφανίζει συμπτώματα Διαταραχής Ελλειμματικής Προσοχής & Υπερκινητικότητας (ΔΕΠΥ) με πιο προφανή τα σημάδια απροσεξίας. Παρουσιάζει σημαντικές δυσκολίες όχι μόνο στο σπίτι αλλά και στο σχολείο, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. Σε γενικές γραμμές  φαίνεται αφηρημένος, χάνει τα πράγματα του και δυσκολεύεται να εστιάσει σε λεπτομέρειες.

Πιο συγκεκριμένα ο Γιώργος, στο οικογενειακό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από τους γονείς του ως ένα παιδί αναβλητικό, που δυσκολεύεται να ολοκληρώσει ένα πάζλ, μια ζωγραφιά ή το διάβασμα της επόμενης ημέρας. Πολλές φορές, φαίνεται να αδιαφορεί ή να μην ακούει τις οδηγίες της μαμάς του, όταν πρόκειται να μαζέψει το δωμάτιο του ή να διαβάσει. Επίσης, παραπονιέται ότι χάνει συνεχώς τα πράγματα του και δυσκολεύεται να τα βρει. Δυσκολεύεται με λίγα λόγια να βάλει τάξη στα πράγματα του γιατί δεν μπορεί ποτέ να τα τακτοποιεί στη θέση τους. Πάντα θα διακόψει την τακτοποίηση για να παίξει, να πιεί νερό ή να κάνει κάτι άλλο. Αυτό όμως που φαίνεται να είναι πιο δύσκολο να το αντιμετωπίσουν οι υπόλοιποι, είναι ότι όταν παίζει με τα αδέρφια του, φαίνεται να βαριέται σύντομα και να θέλει να κάνει κάτι άλλο, πράγμα που αποθαρρύνει και τα αδέρφια του να παίξουν μαζί του γιατί διακόπτει το παιχνίδι.

       Στο σχολικό περιβάλλον, από τις μαρτυρίες της δασκάλας, ο Γιώργος είναι συνεχώς απρόσεκτος. Του γίνεται πολλές φορές παρατήρηση γιατί κοιτάζει έξω από το παράθυρο. Επίσης δυσκολεύεται να δουλέψει την άσκηση γιατί κατά τη διάρκεια της εκφώνησης έκανε κάτι άλλο. Πολύ συχνά δεν ολοκληρώνει τις ασκήσεις του κατά τη διάρκεια της διδακτικής ώρας, κουράζεται όταν η άσκηση είναι μεγάλη και απαιτεί συγκέντρωση και έτσι την αφήνει ανολοκλήρωτη. Συνήθως, χάνει τις φωτοτυπίες που έχει να λύσει για την επόμενη μέρα, γιατί τις βάζει στην τσέπη, στο μπουφάν ή απλά τις ξεχνάει. Τέλος ρωτάει και ξαναρωτάει τις οδηγίες που έδωσε η δασκάλα για μια δραστηριότητα, γιατί αποσπάται πολύ συχνά η προσοχή του. Συνοπτικά :

• Φαίνεται αναβλητικός. Αφήνει τις υποχρεώσεις του για αργότερα
• Δεν ολοκληρώνει τις δραστηριότητες του
• Φαίνεται να αδιαφορεί
• Φαίνεται σαν να μην ακούει στις οδηγίες
• Διακόπτει τις δραστηριότητες του πριν τις ολοκληρώσει
• Φαίνεται σαν να βαριέται μια δραστηριότητα σύντομα
• Χάνει συνεχώς τα πράγματα του πχ φωτοτυπίες και βιβλία
• Κουράζεται όταν οι ασκήσεις είναι μεγάλες
• Ρωτάει και ξαναρωτάει τις οδηγίες για να λύσει μια άσκηση

  Ο Γιώργος θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως ένα παιδί  με χαμηλή αυτοεκτίμηση καθώς όπως περιγράφει ο ίδιος, εισπράττει την απογοήτευση το γονέων του και την δασκάλας του με αποτέλεσμα να έχει χαμηλό αυτόσυναίσθημα. Πολλές φορές μη τελειώνοντας αυτό που έχει αρχίσει, είτε πρόκειται για παιχνίδι είτε για σχολική δραστηριότητα αισθάνεται ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει πράγμα που επιδρά αρνητικά στην αυτοαντίληψή του και στην αυτοεκτίμηση του. Επίσης οι ενδοσχολικές και και ενδοοικογενειακές του σχέσεις έχουν επηρεαστεί κι αυτές, καθώς πολλές φορές ούτε οι φίλοι του ούτε οι συμμαθητές του παίζουν μαζί του, επειδή βαριέται πολύ σύντομα όλα τα παιχνίδια.     

Τα συμπτώματα της διαταραχής παρουσιάζουν διαβαθμίσεις ως προς τη σοβαρότητα από παιδί σε παιδί και είναι πολύ πιθανό να παρεμποδίζουν τη λειτουργικότητα και την προσαρμογή του παιδιού στις απαιτήσεις του περιβάλλοντος σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό. Αν το παιδί σας παρουσιάζει τα παραπάνω συμπτώματα και η συμπεριφορά του σας προβληματίζει, απευθυνθείτε αρχικά στον παιδίατρο σας και έπειτα σε ένα ψυχοπαιδαγωγικό κέντρο. Μην αφήσετε το παιδί χωρίς θεραπεία, καθώς αν η παρέμβαση γίνει νωρίς και έχει υποστήριξη από ειδικό παιδαγωγό, τότε θα γίνει πολύ πιο λειτουργικό και αποτελεσματικό στην καθημερινότητα του.