Σεξουαλική παρενόχληση: οδηγός προστασίας για παιδιά από 2 ετών

Η συζήτηση για το τι είναι σεξουαλική κακοποίηση με το παιδί σας, θα βοηθήσει στη διατήρηση της ασφάλειας του. Πολλοί γονείς φοβούνται να συζητήσουν κάτι τέτοιο με το παιδί τους, ενώ άλλοι δεν ξέρουν τον τρόπο. Δεν θα πρέπει όμως, ο φόβος ή η άγνοια να στέκονται εμπόδιο σε ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια του παιδιού σας. Η ενημέρωση θα πρέπει να ξεκινάει από την ηλικία των 2 ετών και ανάλογα με την ωριμότητα του παιδιού να προσαρμόζονται οι κανόνες σε όσα μπορεί να κατανοήσει το καθένα. Μην περιμένετε από τον δάσκαλο να διδάξει εκείνος το παιδί σας για το πώς να παραμένει ασφαλές. Για να φοιτά σε ένα σχολείο, σημαίνει ότι ήδη κάποιες ώρες βρίσκεται μακριά σας. Η ασφάλεια του θα πρέπει να αποτελεί για εσάς προτεραιότητα και η εκπαίδευση πάνω στο θέμα της σεξουαλικής παρενόχλησης θα πρέπει να γίνεται νωρίς, από τα πρώτα κιόλας χρόνια του παιδιού. Η φιλοσοφία πάνω στην οποία πρέπει να χτίσετε τη συζήτηση με το παιδί σας είναι αυτή του σεβασμού και της εμπιστοσύνης που θα πρέπει να χαρακτηρίζουν τις υγιείς ανθρώπινες σχέσεις, όπως και τη δική σας σχέση με το παιδί. Ως γονείς μπορείτε να συζητήσετε με ειλικρίνεια, ανάλογα με την ηλικία του παιδιού σας ακολουθώντας τα παρακάτω:

1. Το σώμα του παιδιού σας ανήκει στο ίδιο. Πρέπει να κατανοήσει το παιδί, ότι δεν πρέπει να αφήσει κανέναν, είτε παιδί είτε κάποιον μεγάλο να δει τα γεννητικά του όργανα ή να το αγγίξει με τρόπο που το κάνει να αισθάνεται παράξενα. Οι περιοχές που καλύπτονται με εσώρουχο, δεν θα πρέπει να αγγίζονται από κανέναν και κανένας πλην του φροντιστή τους δεν θα πρέπει να τις δει. Αυτό θα πρέπει να το γνωρίζει το παιδί μετά τα δύο χρόνια. Ξεκαθαρίστε του επίσης, σε ποιες περιπτώσεις μπορεί κάποιος να δει το σώμα του, όπως στην περίπτωση εξέτασης από τον παιδίατρο με την προϋπόθεση φυσικά να βρίσκεστε κι εσείς στον χώρο.
2. Εξηγήστε του επίσης, ότι δεν είναι ασφαλές και το ίδιο να δει τα γεννητικά όργανα κάποιου άλλου ή να το φωτογραφίσει κάποιος που δεν γνωρίζει. Εδώ δεν υπάρχουν μυστικά. Εξηγήστε στο παιδί σας πώς θα πρέπει να συμπεριφερθεί.
3. Αν το παιδί νιώσει φόβο ή νιώσει να θέλει να απομακρυνθεί από κάποιο άτομο, αν νιώσει ταχυκαρδία ή ταραχή, τότε αυτά είναι ενδείξεις ότι δεν είναι ασφαλές. Βοηθήστε το παιδί σας να καταλάβει πότε υπάρχει κίνδυνος. Εξηγήστε του τα σωματικά συμπτώματα του κινδύνου. Εξηγήστε στο παιδί σας ότι οι φίλοι του, δεν πρέπει να το φοβίζουν ή να το κάνουν να αισθάνεται παράξενα. Ακόμα κι αν κάποιος του πει ότι κάτι θα παραμείνει μυστικό, εξηγήστε του, ότι δεν είναι ασφαλές και ότι ο άνθρωπος αυτός θέλει το κακό του.
4. Μάθετε στο παιδί σας να λέει ΟΧΙ. Μην πιέζετε το παιδί σας να στέλνει φιλάκια,να χαιρετάει και να δέχεται φιλιά ή τσιμπήματα στα μάγουλα εάν δεν θέλει. Μην το υποχρεώνετε να δέχεται τα φιλιά και τις αγκαλιές, εφόσον δεν θέλει. Επιτρέψτε του να διαθέτει το ίδιο, όπως θέλει τον εαυτό του, όσο μικρό κι αν είναι. Επιτρέψτε του να σέβεται τις επιθυμίες του. Αυτό είναι το πρώτο βήμα για να μάθει αργότερα και να εκφράζει λεκτικά το ΟΧΙ, όταν κάτι δεν του αρέσει, για να μάθει να βάζει όρια σε συμπεριφορές που δεν ανέχεται, χωρίς να νιώθει ενοχές.
5. Συζητήστε με το παιδί σας ποιον μπορεί να εμπιστευτεί στο σχολείο ή όταν βρίσκεται εκτός σπιτιού. Υποδείξτε στο παιδί σας ένα άτομο της εμπιστοσύνης σας, το οποίο θα μπορεί να ενημερώσει σε περίπτωση που νιώσει ότι απειλείται ή νιώσει άβολα. Για παράδειγμα, αυτό το άτομο μπορεί να είναι η δασκάλα στο σχολείο, στην κατασκήνωση ή κάποιος φίλος σε μια γιορτή.
6. Χτίστε μια σχέση εμπιστοσύνης με το παιδί σας. Είναι γεγονός ότι πολλές περιπτώσεις παιδικής κακοποίησης θα μπορούσαν να έχουν αποφευχθεί, αν οι γονείς είχαν φροντίσει να δημιουργήσουν μια σχέση υποστήριξης και εμπιστοσύνης με το παιδί τους. Είναι σημαντικό να είστε δίπλα στο παιδί σας, να το αποδέχεστε και να αποτελείτε εσείς οι ίδιοι το πρότυπο για κάθε συμπεριφορά. Επικοινωνείτε με το παιδί σας σε ένα πλαίσιο αποδοχής, για να μπορεί να σας εμπιστευτεί στα δύσκολα. Αποφύγετε τη διδαχή,  τους συμβουλές, τους απειλές, τις εντολές, την ηθικολογία και γενικά, κάθε είδους σχολιασμό των όσων ακούτε από το παιδί. Να θυμάστε ότι στόχος σας είναι να βοηθήσετε το παιδί να ωριμάσει, να νιώσει υπεύθυνο για τις αποφάσεις και τις πράξεις του, όσο μικρό κι αν είναι και πάνω απ’ όλα να σας εμπιστευτεί.
7. Συζητήστε με το παιδί σας τι πρέπει να κάνει σε διάφορες καταστάσεις και βεβαιωθείτε ότι γνωρίζει τι να κάνει στις παρακάτω περιπτώσεις:

Τι πρέπει να κάνεις αν δεν είμαι στην ώρα μου για να σε πάρω από το σχολείο;

Τι πρέπει να κάνεις αν σου απευθύνει το λόγο ένα άγνωστο άτομο;

Τι πρέπει να κάνεις αν κάποιος σε κάνει να νιώσεις άσχημα στο σχολείο;

Τι πρέπει να κάνεις αν κάποιος σου πει να του δείξεις το σώμα σου;

Τι πρέπει να κάνεις αν κάποιος σου δείξει τα γεννητικά του όργανα;